Doanh Nghiệp - Page 2

Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đầu tư và hợp tác kinh tế Việt Nam – Trung Quốc (Vân Nam)

Tỉnh Vân Nam là cầu nối hữu hiệu cho hàng hóa của Việt Nam tiến sâu, vươn xa đến các tỉnh, thành phố khu vực Tây Nam của Trung Quốc.

Chiều 17/2, tại Hà Nội, Cục xúc tiến thương mại (Bộ Công thương Việt Nam) phối hợp với Sở Thương mại (tỉnh Vân Nam, Trung Quốc) tổ chức Hội nghị Xúc tiến Thương mại, Đầu tư và Hợp tác kinh tế Việt Nam – Trung Quốc (Vân Nam).

Các doanh nghiệp trao đổi bên lề Hội nghị.

Hội nghị nhằm triển khai các nội dung tại Bản ghi nhớ được ký kết giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Chính quyền nhân dân tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) về tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai Bên nhân chuyến thăm Trung Quốc của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng tháng 11/2022, nhằm thúc đẩy phát triển quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại Việt Nam với Trung Quốc nói chung và với tỉnh Vân Nam nói riêng; 

Đồng thời, kết nối các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp các tỉnh phía Bắc và doanh nghiệp tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) theo nhận thức chung đạt được tại Bản ghi nhớ hợp tác phát triển thương mại giữa Sở Công Thương các tỉnh, thành phố: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh, Bắc Giang, Bắc Ninh, Sơn La và Cục Xúc tiến thương mại với Sở Thương mại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) được ký kết ngày 13/7/2018. 

Phát biểu tại Hội nghị, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết, Mặc dù chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực từ đại dịch Covid-19 nhưng hoạt động hợp tác kinh tế, thương mại Việt Nam – Trung Quốc vẫn không ngừng phát triển.

Theo thống kê của Hải quan Việt Nam, năm 2022, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với Trung Quốc đạt 175,6 tỷ USD, tăng 5,5% so với cùng kỳ năm 2021. Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại và thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam.

Tỉnh Vân Nam có vai trò rất lớn trong hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước. Vân Nam có chung đường biên giới với 4 tỉnh phía Bắc của Việt Nam, gồm: Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu, Điện Biên. Đồng thời là cửa ngõ giao thương quan trọng trong tuyến hành lang kinh tế Côn Minh – Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh. 

Với vị trí thuận lợi, tỉnh Vân Nam là cầu nối hữu hiệu cho hàng hóa của Việt Nam tiến sâu, vươn xa đến các tỉnh, thành phố khu vực Tây Nam của Trung Quốc và là cửa ngõ quan trọng đưa các sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp Trung Quốc thông qua Việt Nam đến với thị trường khu vực ASEAN giàu tiềm năng.

Tuy có vị trí, vai trò quan trọng và thị trường đầy tiềm năng với dân số 47 triệu người nhưng hợp tác kinh tế, thương mại của Việt Nam với Vân Nam còn chưa tương xứng. 

Năm 2022, kim ngạch thương mại Việt Nam – Vân Nam mới chỉ đạt 3,2 tỷ USD, chiếm tỷ trọng còn rất khiêm tốn trong tổng kim ngạch thương mại Việt Nam – Trung Quốc. Theo ông Phú: “Tiềm năng và dư địa để khai thác và phát triển hợp tác kinh tế, thương mại giữa các địa phương của Việt Nam và tỉnh Vân Nam còn rất lớn”.

Để tiếp tục làm sâu sắc thêm mối quan hợp tác kinh tế, thương mại giữa các địa phương của Việt Nam với tỉnh Vân Nam trong thời gian tới, lãnh đạo Cục Xúc tiến thương mại đề xuất, hai bên tiếp tục phối hợp chặt chẽ, triển khai thực chất và hiệu quả Bản ghi nhớ giữa Cục Xúc tiến thương mại và Sở Công Thương 12 tỉnh, thành phố của Việt Nam với Sở Thương mại tỉnh Vân Nam thông qua việc xây dựng kế hoạch cụ thể và tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại với nhiều hình thức đa dạng. Trước mắt, ông Phú kiến nghị giữa hai phía tổ chức đoàn xúc tiến thương mại luân phiên vào giữa năm và cuối năm ở Hà Nội và Côn Minh.

Cùng với đó, hai bên khuyến khích và tích cực tổ chức doanh nghiệp tham dự các hoạt động hội chợ, triển lãm lớn, có uy tín được tổ chức tại mỗi bên để hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá sản phẩm, thương hiệu và kết nối, giao thương.

Lãnh đạo Cục Xúc tiến thương mại đề nghị phía Vân Nam tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu nông sản, thủy sản có thế mạnh của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc bằng hình thức chính ngạch đặc biệt là các sản phẩm như sầu riêng, khoai lang tím, yến sào.

Về phía Việt Nam, Cục Xúc tiến thương mại sẵn sàng phối hợp với Sở Thương mại tỉnh Vân Nam và các địa phương của Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi để vận chuyển hàng hóa của doanh nghiệp tỉnh Vân Nam và các tỉnh, thành phố khu vực Tây Nam (Trung Quốc) sang nước thứ 3 qua các cảng biển Hải Phòng và Quảng Ninh.

Toàn cảnh Hội nghị. (Ảnh: Hồ Hạ)

Hoàn toàn đồng tình với ông Phú, ông Lý Thần Dương, Giám đốc Sở Thương mại Vân Nam thông tin, những năm gần đây, Vân Nam và Việt Nam đã triển khai hợp tác hiệu quả và thiết thực trong các lĩnh vực như: Xây dựng cơ chế, hợp tác kinh tế và thương mại, mở cửa biên giới… giúp thúc đẩy hiệu quả sự phát triển mạnh mẽ của thương mại và đầu tư song phương.

Từ năm 2016-2020, thương mại Việt Nam – Vân Nam đạt mức tăng trưởng bình quân hàng năm 18,7%. Kể từ năm 2021 đến nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 thương mại song phương có xu hướng đi xuống.

Năm 2023 là năm quan trọng để Trung Quốc và Việt Nam thực hiện tuyên bố chung, sâu sắc hóa việc trao đổi và hợp tác. Tỉnh Vân Nam sẵn sàng cùng các vị lãnh đạo cơ quan chức năng và doanh nghiệp Việt Nam cùng nhau thực hiện nhận thức chung quan trọng đạt được giữa lãnh đạo hai bên; đưa ra các kiến nghị hợp tác để cung cấp thị trường rộng lớn cho doanh nghiệp hai nước cùng nhiều loại cơ hội phát triển.

Để tăng cường hợp tác thương mại hai bên, ông Lý Thần Dương đề nghị hai bên tăng cường các chuyến giao lưu trao đổi song phương. Thông qua các chuyến thăm giữa hai bên, đặc biệt là các chuyến thăm cấp cao, thúc đẩy sự bền vững trong quan hệ hợp tác hữu nghị song phương, thúc đẩy trao đổi giữa doanh nghiệp hai bên thành trạng thái thường xuyên.

Thương mại hai bên có tiềm năng và không gian rộng lớn, do vậy khuyến khích các doanh nghiệp mở rộng hơn nữa thương mại song phương. Đối với Vân Nam, cần mở rộng nhập khẩu từ Việt Nam, nhất là nông sản nhiệt đới, trái cây cũng hy vọng doanh nghiệp Việt Nam tích cực tìm hiểu thị trường, mở rộng xuất khẩu sang Vân Nam.

Tăng cường tổ chức cho doanh nghiệp tham gia triển lãm, hội chợ thương mại… tổ chức trên lãnh thổ nước bạn để tăng cường hiểu biết lẫn nhau, hợp tác và trao đổi song phương. Đặc biệt là tăng cường hợp tác công nghiệp. 

Tỉnh Vân Nam đã thành lập Văn phòng đại diện thương mại Vân Nam tại Hà Nội nhằm cung cấp thêm thông tin về triển khai hợp tác kinh tế thương mại với Việt Nam cho doanh nghiệp Vân Nam, thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa doanh nghiệp hai bên. Ông Dương khẳng định Sở Thương mại Vân Nam ủng hộ doanh nghiệp Vân Nam đến Việt Nam triển khai hợp tác đầu tư, đồng thời hoan nghênh bạn bè Việt Nam đến đầu tư và kinh doanh tại Vân Nam.

Tại Hội nghị, đại diện Cục Xúc tiến thương mại và đại diện Sở Thương mại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) đã giới thiệu về các cơ hội hợp tác thương mại giữa doanh nghiệp Việt Nam – Trung Quốc. Song song với Hội nghị, Ban Tổ chức còn tổ chức chương trình kết nối giao thương giữa các doanh nghiệp Việt Nam và các doanh nghiệp tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). 

Thông qua việc kết nối, trao đổi này, các doanh nghiệp có cơ hội tìm hiểu kỹ hơn nhu cầu xuất, nhập khẩu của nhau, xác định được đối tác tiềm năng, để từ đó xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp và hiệu quả.

Hội nghị Xúc tiến Thương mại, Đầu tư và Hợp tác kinh tế Việt Nam– Trung Quốc (Vân Nam) là dịp mở ra những cơ hội mới, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc (Vân Nam) tăng cường hơn nữa giao lưu, hợp tác trong lĩnh vực thương mại, góp phần tích cực vào việc thúc đẩy quan hệ kinh tế – thương mại Việt Nam, Trung Quốc ổn định, cân bằng, tiếp tục là điểm sáng trong quan hệ song phương.

Thủ tướng kết luận về tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển

Tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững, “không ai giải cứu cho ai”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ.

Càng khó khăn, càng phải đoàn kết

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao các báo cáo, ý kiến tại Hội nghị, đề nghị các cơ quan tiếp thu để hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản chỉ đạo phù hợp sau Hội nghị.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, giá cả bất động sản phải là động lực để thúc đẩy sự phát triển, chứ không phải triệt tiêu sự phát triển
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, càng trong khó khăn, thách thức, các chủ thể liên quan càng phải đoàn kết, phát huy tinh thần trách nhiệm.

Theo Thủ tướng, thị trường bất động sản hiện nay đang nổi lên nhiều vấn đề cần giải quyết.

Thứ nhất, cơ cấu cung cầu lệch pha, quá tập trung cho các phân khúc cao cấp mà ít quan tâm tới phân khúc trung bình, thu nhập thấp. 

Thứ hai, giá cả không hợp lý, không phù hợp với thu nhập bình quân đầu người. Theo thông tin trên báo chí, phải mất 1 năm thu nhập bình quân đầu người mới mua được 2 m2 nhà ở cao cấp. 

Thứ ba, phản ứng chính sách của các chủ thể liên quan (cơ quan quản lý, doanh nghiệp, ngân hàng) còn chậm. 

Thứ tư là những vướng mắc về pháp lý. 

Thứ năm, nguồn vốn còn khó khăn (tín dụng, trái phiếu, các nguồn khác). 

Thứ sáu, quy hoạch các dự án, điều chỉnh cơ cấu các dự án còn chậm. 

Thứ bảy, cán bộ một số nơi, một số lúc còn ngại trách nhiệm, không dám làm. 

Thứ tám, các doanh nghiệp chưa thực sự linh hoạt, xử lý kịp thời các vướng mắc do chính mình gây ra.

Về quan điểm, tư duy, phương pháp luận giải quyết vấn đề, Thủ tướng nêu rõ, càng trong khó khăn, thách thức, các chủ thể liên quan (cơ quan quản lý, doanh nghiệp, ngân hàng, khách hàng) càng phải đoàn kết, phát huy tinh thần trách nhiệm, cùng xử lý các vấn đề trên tinh thần lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Cấu trúc này mà không hài hòa thì sẽ không ổn định và không ai phát triển được.

Cùng với đó, đã nói phải làm, đã cam kết phải thực hiện và thực hiện có hiệu quả cụ thể, cân đong đo đếm được. Vừa giải quyết vấn đề trước mắt, vừa xử lý các vấn đề lâu dài, không chuyển trạng thái đột ngột, điều hành giật cục.

Tuân thủ quy luật thị trường, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh, bất động sản bình đẳng với các ngành nghề, lĩnh vực khác. Trong đó, điểm cân bằng, dung hòa của cung cầu thể hiện ở giá cả bất động sản, giá cả phải là động lực để thúc đẩy sự phát triển, chứ không phải triệt tiêu sự phát triển.

Tháo gỡ khó khăn để thị trường phát triển bền vững

Thông tin về các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể với các chủ thể liên quan, Thủ tướng Chính phủ cho biết, điều này đã có đầy đủ trong các nghị quyết, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các tài liệu, báo cáo của hội nghị.

Toàn cảnh Hội nghị
Toàn cảnh Hội nghị

Tuy nhiên, Thủ tướng muốn nhấn mạnh thêm một số nội dung. Các cơ quan quản lý nhà nước tăng cường quản lý nhà nước, rà soát, bổ sung, hoàn thiện thể chế, xây dựng quy hoạch, tăng cường giám sát, kiểm tra, giải quyết các vấn đề nổi lên.

Các tổ chức ngân hàng, tài chính phải khơi thông dòng vốn, giải quyết các vấn đề tín dụng.

Các doanh nghiệp bất động sản phải có trách nhiệm với chính mình, giải quyết các khó khăn do chính mình gây ra do dự báo không sát, phát triển thị trường không tốt, đầu tư vốn không hiệu quả… Cơ cấu lại các phân khúc, giá cả hợp lý để thúc đẩy thanh khoản, hướng tới kinh doanh có lãi nhưng hài hòa. 

“Lúc làm ăn có lãi bù trừ với lúc làm ăn thua lỗ. Không thể lúc nào cũng có lãi được, không thể khó khăn cũng đòi có lãi, không có ai nắm tay đến tối, gối tay đến sáng, phải góp phần vì cái chung”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Các ngân hàng tiết giảm chi phí đầu vào, tăng cường chuyển đổi số, giảm lãi suất huy động với sự vào cuộc của Ngân hàng Nhà nước; từ đó giảm lãi suất cho vay, cơ cấu lại các nhóm nợ, giảm phí, lệ phí… Nền kinh tế có phát triển thì ngân hàng mới phát triển được.

Chính quyền các cấp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thủ tục, đẩy nhanh xây dựng các quy hoạch, thực hiện nghiêm quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch kịp thời và điều chỉnh các dự án trên địa bàn phù hợp điều kiện, tình hình địa phương.

Một nhiệm vụ quan trọng khác là bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của khách hàng, đồng thời tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn khách hàng lựa chọn được sản phẩm tốt, phù hợp, góp phần để thị trường phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.

Sắp tới, Chính phủ sẽ có đề án riêng về phát triển nhà ở, nhà ở công nhân, người thu nhập thấp. 

Thủ tướng hoan nghênh Thống đốc Ngân hàng Nhà nước tại hội nghị đã báo cáo về gói tín dụng cho lĩnh vực này, Chính phủ sẽ xem xét, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. 

Đồng thời, Thủ tướng yêu cầu tổ chức công tác truyền thông hiệu quả, đúng, trúng, kịp thời, đánh giá khách quan, trung thực, đúng bản chất tình hình, tránh các thông tin sai lệch.

Nhấn mạnh tinh thần của hội nghị là tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững, “không ai giải cứu cho ai”, Thủ tướng cho biết sau hội nghị, Chính phủ sẽ ban hành nghị quyết, nhưng trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ quyền hạn, tinh thần hội nghị, các chủ thể phải thực hiện ngay các công việc để thực hiện hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra.

Ngân hàng: Không thiếu room tín dụng cho doanh nghiệp bất động sản

Lãnh đạo nhiều nhà băng nói “không thiếu room” hay chính sách để cho vay nhưng nhiều tài sản đảm bảo của doanh nghiệp chưa thỏa mãn điều kiện pháp lý.

Trong cuộc họp với Ngân hàng Nhà nước sáng nay (8/2), những nhà phát triển bất động sản hàng đầu, như Vingroup, Sungroup, Hưng Thịnh, cùng Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) đưa ra 17 kiến nghị. Trong đó, nhiều nhất là các vấn đề liên quan tín dụng – kênh dẫn vốn được xem là “lối thoát” về thanh khoản khi phát hành trái phiếu hay cổ phiếu đều gặp khó.

“Chúng tôi không xin giảm lãi, chỉ cần được tiếp cận khoản vay mới”, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA nói. Theo ông, 2023 là năm quyết định sống còn của các doanh nghiệp bất động sản, trong đó, nút thắt về dòng tiền để đảm bảo thanh khoản là vấn đề cần quan tâm nhất.

Tổng giám đốc Hưng Thịnh Land Lê Trọng Khương cũng kiến nghị cơ quan quản lý nới lỏng về room tín dụng. “Nới room để doanh nghiệp có nguồn vốn đầu tư, phát triển. Bởi trong bối cảnh hiện nay, các trái chủ đang rất lo ngại liệu doanh nghiệp có tồn tại được hay không, có bán được sản phẩm không?”, ông Khương chia sẻ.

Ông Phạm Thiếu Hoa, Chủ tịch Hội đồng quản trị Vinhomes, đề nghị làm rõ cách xác định mục đích vay vốn, bởi nhiều trường hợp đặt cọc, sáp nhập dự án nhưng được xem là hoạt động vay đầu tư cổ phiếu, cổ phần.

Ngoài ra, vấn đề lãi suất, các chính sách đặc thù cho chủ đầu tư lớn, các dự án có đầy đủ pháp lý cũng được ông nhắc tới. Đại diện Novaland đề nghị các ngân hàng cần có chính sách tái cơ cấu nợ, giãn nợ cho khách hàng, tìm giải pháp cho vấn đề ách tắc pháp lý…

Hội nghị tín dụng bất động sản được Ngân hàng Nhà nước tổ chức sáng 8/2. Ảnh: SBV
Hội nghị tín dụng bất động sản được Ngân hàng Nhà nước tổ chức sáng 8/2. Ảnh: SBV

Nhưng các ngân hàng lại có đánh giá khác với doanh nghiệp bất động sản.

Dư nợ tín dụng bất động sản đến cuối năm ngoái tăng hơn 24% so với cuối năm 2021 và là một trong những lĩnh vực có mức tăng cao nhất. Tỷ trọng dư nợ tín dụng cho bất động sản cũng chiếm tới 21,2% tổng dư nợ – mức cao nhất trong 5 năm qua. “Nếu nhìn từ những con số thống kê, tín dụng cho bất động sản có phải bị siết, nút thắt về vốn có thực sự chỉ do ngân hàng không”, ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng đặt câu hỏi.

“Chúng tôi không thiếu room, lãi suất cũng luôn có những chương trình ở mức chấp nhận được”, ông Lưu Trung Thái, CEO Ngân hàng Quân đội (MB) khẳng định với các doanh nghiệp bất động sản.

Trước thềm hội nghị này, lãnh đạo Vietcombank cho biết đã họp cùng tổng giám đốc các ngân hàng thương mại lớn và thống nhất sẽ giảm lãi suất huy động nhằm hạ lãi cho vay nói chung và với doanh nghiệp bất động sản nói riêng.

Sự lệch pha và khó khăn thanh khoản, theo ông, là do cấu trúc của thị trường bất động sản “đang có vấn đề” và cũng do chính từ phía các doanh nghiệp.

Nhu cầu của khách hàng tại các thành phố như TP HCM, rất cao, còn nguồn cung căn hộ giảm mạnh. Theo lý thuyết, thị trường phải khởi sắc bởi cầu vượt cung. Tuy nhiên, vấn đề là 80% nguồn cung hiện nay là phân khúc cao cấp, khách hàng có nhu cầu nhưng không thể tiếp cận. Ngân hàng cũng thận trọng bởi tính thanh khoản.

Ngoài ra, một phần lý do, theo CEO MB là việc quản lý dòng tiền và xây dựng kế hoạch của nhiều doanh nghiệp. Ba năm gần đây, trái phiếu riêng lẻ trở thành kênh dẫn vốn với quy mô lớn. Tuy nhiên, việc huy động vốn quá dễ dàng khiến nhiều doanh nghiệp chủ quan, không có kế hoạch, dự báo phù hợp.

Không riêng MB, những nhà băng trong top đầu thị trường đều khẳng định, bất động sản không thiếu room tín dụng.

Ông Nguyễn Thanh Tùng, Tổng giám đốc Vietcombank, cho biết tín dụng cho bất động sản của ngân hàng này tăng 17% trong năm trước, cao hơn mức tăng bình quân. Trong đó, một số lĩnh vực, như khu công nghiệp, chế xuất, có dư nợ tăng tính bằng lần.

“Bất động sản khó khăn, chúng tôi còn lo hơn các anh chị”, ông Nguyễn Hoàng Dũng, Phó tổng giám đốc phụ trách điều hành VietinBank nói và ví von ngân hàng với bất động sản như những người “ngồi chung một chiếc thuyền”.

Theo ông, xét theo những con số thống kê, thực tế là ngành ngân hàng đang “ưu ái” cho bất động sản. Lĩnh vực này là một trong số 1.571 ngành nghề kinh doanh, nhưng chiếm tới 21% tổng dư nợ toàn nền kinh tế. Tức là, 1.570 ngành nghề còn lại đang chia nhau “miếng bánh” 79% tổng dư nợ. Tăng trưởng cho bất động sản cũng ở mức cao, tỷ trọng trong cơ cấu xấp xỉ cả những lĩnh vực được ưu tiên như nông nghiệp, nông thôn.

Room tín dụng không thiếu, vậy tại sao các doanh nghiệp bất động sản khó vay vốn? Vấn đề phần nhiều nằm ở pháp lý của các dự án, tài sản đảm bảo cho khoản vay – điều kiện quan trọng để được ngân hàng chấp thuận vay vốn.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA kiến nghị ngân hàng nên tạo điều kiện thuận lợi hơn, như giấp phép xây dựng có thể “du di” cho doanh nghiệp bởi việc xin cấp phép đôi khi phải mất rất nhiều thời gian, có khi tới hơn 12 tháng. Nhưng lập tức, các ngân hàng nói “không”.

“Trong khâu thẩm định chúng tôi có thể hỗ trợ các doanh nghiệp không cần trình ra giấy phép xây dựng, nhưng đến khi giải ngân thì chắc chắn phải có giấy phép”, CEO MB Lưu Trung Thái nói và cho biết, hỗ trợ doanh nghiệp nhưng có những quy trình phải làm đúng. Theo ông, vấn đề vướng mắc về thủ tục pháp lý hiện nay chiếm 70% khó khăn của lĩnh vực bất động sản.

Cũng như đề xuất này, với các đề xuất hỗ trợ khác, đại diện các ngân hàng cho rằng việc hỗ trợ, đồng hành phải dựa trên những cơ chế, chính sách trong khuôn khổ.

Một số dự án đủ điều kiện vay nhưng vẫn gặp khó, theo các nhà băng, do phải đảm bảo các tiêu chí quản trị rủi ro.

Nguồn vốn của ngân hàng hiện nay phần nhiều là vốn ngắn hạn, đến từ tiền gửi của dân cư. Tuy nhiên, nhu cầu vay của các doanh nghiệp bất động sản chủ yếu là trung – dài hạn. Việc sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn là một chỉ tiêu được các nhà băng kiểm soát chặt để đảm bảo vấn đề thanh khoản.

Trong câu chuyện lãi suất, các ngân hàng cho rằng, môi trường lãi suất cao hiện tại do nhiều yếu tố, trong đó lãi suất đầu vào cao là nguyên nhân chính. Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng chia sẻ thêm, mức đầu vào tăng, kết hợp với các cấu phần khác trong công thức tính lãi suất khiến ngân hàng không thể đưa ra con số quá thấp.

Với đề xuất cơ cấu nợ, giãn nợ, Phó tổng giám đốc VietinBank cho rằng, vấn đề của bất động sản là câu chuyện thị trường, nên để thị trường để tự điều tiết.

“Nếu nhóm này được giãn, cơ cấu nợ, doanh nghiệp trong các lĩnh vực khác như dệt may, thủy sản, nông nghiệp sẽ đối xử như thế nào? Việc áp dụng một cơ chế đặc thù sẽ không đảm bảo nguyên tắc công bằng, minh bạch”, ông Dũng nói và cho rằng, doanh nghiệp bất động sản lúc này nên tự cơ cấu, bán bớt tài sản để cân đối tài chính.

Để tháo gỡ sự lệch pha giữa hai bên, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng đề nghị ngân hàng và doanh nghiệp sẽ có những buổi trao đổi trực tiếp, nói rõ về những trường hợp nào đủ điều kiện vay, những trường hợp nào không và lý do cụ thể.

Ở khía cạnh doanh nghiệp, người đứng đầu Ngân hàng Nhà nước đề nghị trong kế hoạch kinh doanh cần chú trọng hơn đến việc quản trị dòng tiền, xây dựng kế hoạch đầu tư phù hợp. “Có doanh nghiệp ngồi đây triển khai cùng lúc tới 50 dự án, liệu khi khó khăn có chủ động được hay không”, Thống đốc nói. Theo bà, bất động sản là tài sản lớn, nhưng việc bán dự án khi có vấn đề không phải dễ dàng. Doanh nghiệp cần tính toán, có dự báo, để chủ động trong mọi tình huống.

Cũng theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, dự kiến trong tháng 2, Thủ tướng Phạm Minh Chính, lãnh đạo Bộ Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước và các địa phương sẽ tiếp tục có cuộc gặp để tìm hướng tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và thị trường bất động sản.

Chủ tịch Novaland: Mong có cơ chế giãn nợ ngân hàng

Để có thời gian chờ thị trường phục hồi và hoàn thiện pháp lý, ông Bùi Thành Nhơn – kiến nghị các ngân hàng giãn, hoãn và giữ nguyên nhóm nợ trong 2-3 năm.

Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến về tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản sáng 17/2, đại diện cho doanh nghiệp bất động sản, ông Bùi Thành Nhơn, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần tập đoàn địa ốc Nova (Novaland) kiến nghị Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước ban hành một quy định cho phép các ngân hàng giãn, hoãn 2-3 năm và giữ nguyên nhóm nợ cho các dự án bất động sản.

“Việc này để giúp các doanh nghiệp có thời gian chờ thị trường hồi phục và hoàn thiện pháp lý dự án. Việc trợ giúp kịp thời rất quan trọng nhằm phòng tránh 10-20% dư nợ của nền kinh tế bị chuyển sang nợ xấu”, ông nói.

Ông Bùi Thành Nhơn nêu kiến nghị tại hội nghị tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản sáng 17/2. Ảnh: VGP
Ông Bùi Thành Nhơn nêu kiến nghị tại hội nghị tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản sáng 17/2. Ảnh: VGP

Bên cạnh đó, ông Nhơn cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo tháo gỡ pháp lý tận gốc cho các dự án của doanh nghiệp trên cả nước.

Với lãi suất, theo ông, từ cuối năm ngoái, tốc độ tăng lãi suất khá nhanh, có khoản vay đã tăng gần 30%. Nếu mức tăng này tiếp tục duy trì thì dự án đang vay mức lãi suất cũ sẽ thành lỗ ở mức lãi suất mới. Do đó, doanh nghiệp đề nghị có biện pháp để giảm mặt bằng lãi suất huy động, qua đó nhanh chóng giảm lãi suất cho vay phục hồi thị trường. Ông cũng đề xuất các ngân hàng thương mại cũng nên giảm biên lợi nhuận để đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp.

Với trường hợp của Novaland, ông Nhơn cho rằng chỉ cần hoàn thiện một số thủ tục pháp lý, doanh nghiệp sẽ đủ điều kiện giải phóng hơn 10.000 tỷ đồng trên tổng số 25.000 tỷ đồng đang bị phong tỏa tại các ngân hàng. Không chỉ vậy, ông mong Thủ tướng chọn khu đô thị vệ tinh Aqua City tại tỉnh Đồng Nai làm dự án thí điểm để Tổ công tác của Thủ tướng cùng địa phương tháo gỡ khó khăn và thời gian tháo gỡ trong 1 tháng.

“Trong 1-2 tháng tới, nếu vấn đề này được giải quyết, Novaland sẽ có nguồn vốn để hoạt động bình thường”, ông Nhơn nói.

Khó khăn về vốn cũng được Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nêu tại hội nghị. Ông cho biết, qua khảo sát, các doanh nghiệp đang rất khó khăn trong tiếp cận, vay vốn từ ngân hàng, tổ chức tín dụng. Lãi suất cho vay cuối năm ngoái tăng 2 đợt (vào tháng 9, tháng 11) cũng khiến doanh nghiệp khó khăn trong huy động vốn.

Ông Nguyễn Văn Sinh, Thứ trưởng Xây dựng. Ảnh: VGP
Ông Nguyễn Văn Sinh, Thứ trưởng Xây dựng. Ảnh: VGP

Trong báo cáo gửi trước thềm Hội nghị, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM (HoREA), dẫn thông tin cho thấy quý III/2022 đã xuất hiện tình trạng doanh nghiệp bất động sản và người mua nhà ngày càng khó vay vốn tín dụng tại các ngân hàng thương mại, nhiều hợp đồng tín dụng bị ngưng giải ngân giữa chừng. Hiệp hội và nhiều chuyên gia đã đề nghị nới “room” tín dụng năm 2022 thêm 1-2% vào đầu quý IV nhưng đến gần cuối quý này, room mới được nới. Trong năm 2022, đã có 16 ngân hàng thương mại cam kết hỗ trợ giảm lãi vay cho một số đối tượng nhưng chỉ với giá trị khoảng 3.500 tỷ đồng.

Ông Châu cũng đặt vấn đề khi doanh nghiệp nói chung khó khăn, các ngân hàng lại có kết quả kinh doanh “tươi sáng”, lợi nhuận năm sau cao hơn năm trước trong suốt 3 năm Covid-19.

“Hy vọng các tổ chức tín dụng thấu hiểu và chia sẻ với cộng đồng doanh nghiệp như những người cùng trên một con thuyền”, ông nói.

HoREA theo đó đề nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cân nhắc “nới tiêu chí” nhưng không phải là “hạ chuẩn tín dụng” để doanh nghiệp bất động sản được tái cơ cấu khoản nợ vay tín dụng đến hạn’ giữ nguyên nhóm nợ, được “khoanh nợ xấu” đối với một số khoản nợ “nhóm 2, nhóm 3” để có thể được vay vốn tín dụng mới đối với dự án bất động sản có đầy đủ pháp lý, có tài sản bảo đảm, có tính khả thi, được tổ chức tín dụng đánh giá có khả năng trả lãi, trả nợ gốc.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc công ty GP.Invest cũng nêu quan điểm, bên cạnh sử dụng vốn chủ sở hữu, doanh nghiệp chỉ dựa vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng và đối tác, kể cả đối tác nước ngoài để bổ sung nguồn vốn. Do vậy, trước thông tin Ngân hàng Nhà nước không siết tín dụng bất động sản vừa qua, doanh nghiệp cảm thấy yên tâm hơn vì sắp phải vay 8.000 tỷ thực hiện các dự án.

Ông đề xuất Ngân hàng nhà nước cho phép sử dụng tài sản hình thành trong tương lai tại dự án để vay vốn nếu phương án kinh doanh đảm bảo hiệu quả mà không phải sử dụng tài sản độc lập khác. Đại diện GP.Invest đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét lại hệ số rủi ro khi đánh giá các khoản vay bất động sản cho từng trường hợp cụ thể tùy thuộc vào tín nhiệm của mỗi khách hàn. Hiện hệ số rủi ro đồng loạt ở mức 200% với tất cả chủ đầu tư.

Ông nhấn mạnh, với bất động sản nói chung, tín dụng vẫn là “nguồn sữa” chính cho các doanh nghiệp nên chúng tôi đề nghị về chính sách tín dụng cần có “dự lệnh” trước khi ra “động lệnh” để tránh những khó khăn đột ngột cho doanh nghiệp như trong thời gian vừa qua.

Phát biểu tại Hội nghị, Tổng giám đốc Vietcombank Nguyễn Thanh Tùng, khẳng định ngân hàng không hạn chế cấp tín dụng đối với ngành bất động sản. Đến cuối năm ngoái, dư nợ tín dụng của mảng này tại ngân hàng tăng 17,46% so với cuối 2021, chiếm 20% tổng dư nợ chung.

Chủ tịch Novaland: Mong có cơ chế giãn nợ ngân hàng - 2

Ông cho biết Vietcombank cũng đang ưu tiên cấp tín dụng vào phân khúc bất động sản công nghiệp, khu chế xuất. Với lĩnh vực du lịch, sinh thái, nghỉ dưỡng, văn phòng, cao ốc thương mại, ngân hàng có nhiều hỗ trợ để hạn chế tác động của đại dịch như cơ cấu giữ nguyên nhóm nợ, áp dụng lãi suất ưu đãi, hạ lãi suất…Ngân hàng cũng sẽ cấp tín dụng có chọn lọc với từng phân khúc bất động sản này.

Với bất động sản đất, nhà ở, ông cho biết định hướng cấp tín dụng của Vietcombank là các khách hàng có nhu cầu mua để ở, có thu nhập ổn định, minh bạch. Ngân hàng cũng duy trì tài trợ với các dự án nhà, đất đáp ứng đầy đủ thủ tục pháp lý.

Nói thêm về vướng mắc trong quá trình cho vay bất động sản, ông Tùng cho rằng nguyên nhân là sự thay đổi văn bản pháp lý, chính sách qua các thời kỳ. Ngoài ra, việc cấp tín dụng cũng bị ảnh hưởng bởi sự thiếu cân đối trong nguồn cung trên thị trường (dư phân khúc cao cấp, thiếu hụt phân khúc phù hợp với túi tiền người dân), tồn tại hiện tượng đầu cơ, lướt sóng.

Ngoài ra, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp theo ông còn nhiều tồn tại dẫn đến rủi ro thanh khoản của thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng như khả năng tiếp tục huy động vốn của các doanh nghiệp bất động sản qua kênh này. Từ đó, tác động lớn tới khả năng phát triển và hoàn thiện các dự án của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp bất động sản muốn gia hạn trái phiếu

Thị trường trầm lắng, vốn vay ngân hàng khó, các doanh nghiệp bất động sản kiến nghị được gia hạn trái phiếu đã phát hành, đến hạn thanh toán để bớt áp lực dòng tiền.

Phát biểu tại hội nghị trực tuyến tháo gỡ, thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản sáng 17/2, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty GP Invest, nhìn nhận một số doanh nghiệp đã “quá đà” trong phát hành trái phiếu để ôm dự án nên gây biến động cho thị trường tài chính, ảnh hưởng tới niềm tin thị trường bất động sản.

Theo số liệu của Bộ Xây dựng, đến cuối năm 2022, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ khoảng 2 triệu tỷ đồng, trong đó riêng trái phiếu doanh nghiệp bất động sản khoảng 400.000 tỷ đồng, chiếm trên 30%.

Năm nay sẽ có một lượng lớn trái phiếu doanh nghiệp đến hạn thanh toán trong bối cảnh thị trường bất động sản đang trầm lắng. Công ty Chứng khoán VNDirect ước tính giá trị đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp năm nay gần 273.000 tỷ đồng, tập trung nhiều vào quý II và III.

Bất động sản là ngành có giá trị trái phiếu đáo hạn lớn nhất với 102.570 tỷ đồng. Các doanh nghiệp có giá trị đáo hạn nhiều nhất là Novaland, Công ty cổ phần Saigon Glory, Công ty Phát triển Bất động sản An Khang.

Nguồn tiền từ trái phiếu cũng là một kênh vốn quan trọng, bên cạnh tín dụng, để các doanh nghiệp có nguồn xoay xở trong bối cảnh hiện nay. Khi nguồn tín dụng từ các ngân hàng vẫn thắt chặt, Chủ tịch GP Invest kiến nghị gia hạn các trái phiếu này để tháo bớt áp lực dòng tiền thanh toán cho các doanh nghiệp phát hành.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc, Công ty GP INVEST
Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc, Công ty GP INVEST

Sau đó, bên cạnh biện pháp cho hoán đổi nợ trái phiếu bằng tài sản, bất động sản của công ty phát hành, cần có cơ quan đứng ra đánh giá cụ thể với từng doanh nghiệp đang phải chuẩn bị thanh toán trái phiếu mà không cân đối được dòng tiền.

Với một số trường hợp cụ thể, các dự án của các doanh nghiệp này nếu khả thi về pháp lý, ông Hiệp kiến nghị nên cho Công ty mua bán nợ DATC hoặc VAMC tiếp cận đánh giá tài sản, dự án đang sử dụng trái phiếu, để có thể xử lý triệt để giúp làm hạ nhiệt thị trường.

TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, cũng kiến nghị nên có hướng dẫn khuyến khích doanh nghiệp phát hành ra công chúng. Bộ Tài chính và Xây dựng có hướng dẫn “đổi trái phiếu lấy bất động sản”. Đây là một giải pháp mà Trung Quốc đã làm tốt. “Có hướng dẫn để nhất quán thực hiện, tránh xung đột, tranh chấp sau này”, ông Lực nói.

Số liệu của Ngân hàng Nhà nước nêu tại báo cáo gửi tới hội nghị hôm nay cho thấy đến cuối năm ngoái, các tổ chức tín dụng đã đầu tư trái phiếu bất động sản khoảng 79.519 tỷ đồng, giảm gần 18% so với cuối tháng 12/2021, chiếm 33% tổng số dư đầu tư trái phiếu doanh nghiệp.

Tuy nhiên, tính cả đầu tư trái phiếu nhằm tăng quy mô vốn, cơ cấu lại nợ của các tổ chức phát hành trong lĩnh vực xây dựng, kinh doanh bất động sản, số dư đầu tư trái phiếu bất động sản của các tổ chức tín dụng đến cuối tháng 12/2022 là 117.016 tỷ đồng, chiếm 48,5% so với tổng đầu tư trái phiếu doanh nghiệp toàn hệ thống, giảm 9,8% so với cùng kỳ 2021.

Cơ quan quản lý tiền tệ khẳng định, áp lực với tín dụng ngân hàng cho bất động sản vừa qua không phải do điều hành tín dụng, tức là Ngân hàng Nhà nước không siết, không thắt chặt tín dụng, mà do những khó khăn nội tại của thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

“Các doanh nghiệp phát hành trái phiếu để phát triển bất động sản nhưng chọn điều kiện phát hành dễ, không quản lý tốt dòng tiền nên bị động khi có sự cố xảy ra”, báo cáo Ngân hàng Nhà nước nêu.

Đại diện các bộ, ngành tham dự tại hội nghị tháo gỡ, thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản, ngày 17/2. Ảnh: VGP
Đại diện các bộ, ngành tham dự tại hội nghị tháo gỡ, thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản, ngày 17/2. Ảnh: VGP

Bộ Tài chính đang trình Chính phủ dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 65 về phát hành trái phiếu doanh nghiệp, ông Nguyễn Quốc Hiệp cho đây là một công cụ để các doanh nghiệp có thể huy động vốn nhàn rỗi từ thị trường.

Ông Bùi Thành Nhơn, Chủ tịch Novaland cho rằng các nội dung trong dự thảo nếu được ban hành sẽ góp phần tháo gỡ rất nhiều khó khăn cho doanh nghiệp, cũng như thị trường trái phiếu. Ông nói không chỉ doanh nghiệp bất động sản, mà các ngân hàng thương mại và người dân là các trái chủ đều mong các nội dung sửa đổi này được ban hành sớm.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Quốc Hiệp góp ý, việc dự thảo của Nghị định không quy định lượng trái phiếu được phép phát hành so sánh với vốn chủ sở hữu hoặc tài sản hiện có của doanh nghiệp có thể là một điều cần cân nhắc thêm.

Theo ông, dự thảo nên bổ sung quy định trách nhiệm của ngân hàng và công ty môi giới gắn với các công ty phát hành, để hạn chế những rủi ro có thể xảy ra cho thị trường tài chính như thời gian vừa qua.

Vinhomes, Novaland, GP.Invest nêu loạt kiến nghị với Thủ tướng

Các doanh nghiệp bất động sản xin Thủ tướng khẩn cấp xem xét cho phép các ngân hàng giãn, hoãn và giữ nguyên các nhóm nợ, đồng thời tháo gỡ pháp lý tận gốc cho các dự án.

Sáng 17/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững. Tại đây, lãnh đạo Vinhomes, Novaland và GP.Invest đã đại diện cộng đồng doanh nghiệp nêu ra hàng loạt kiến nghị.

Doanh nghiệp chỉ xin hỗ trợ về cơ chế

Theo ông Phạm Thiếu Hoa, Chủ tịch HĐQT Vinhomes, thị trường bất động sản đang có những vướng mắc nổi cộm như thủ tục pháp lý phê duyệt dự án còn chậm, dòng vốn tín dụng hạn chế, nguồn cung nhà ở khan hiếm, cung cầu lệch pha, trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ không phát hành được.

Trong khi đó, bất động sản liên quan mật thiết đến nhiều ngành nghề kinh doanh và các chuỗi cung ứng khác, ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến cuộc sống của hàng triệu lao động cũng như mang lại nguồn thu lớn cho Nhà nước.

“Nếu khó khăn tiếp tục kéo dài mà không có giải pháp kịp thời, sẽ có nhiều doanh nghiệp bất động sản phải đóng cửa, phá sản, nguồn cung nhà ở sẽ càng thiếu hụt”, ông Hoa nhấn mạnh.

thu tuong anh 1
Ông Phạm Thiếu Hoa, Chủ tịch Vinhomes mở đầu phát biểu đại diện cộng đồng doanh nghiệp bất động sản. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Riêng với Novaland, Chủ tịch Bùi Thành Nhơn nhấn mạnh doanh nghiệp chỉ xin hỗ trợ về cơ chế để tự vượt qua. Ông kỳ vọng Thủ tướng và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) khẩn trương ban hành quy định cho phép các ngân hàng giãn, hoãn và giữ nguyên các nhóm nợ cho các dự án bất động sản trong 2-3 năm. Đồng thời, Chính phủ chỉ đạo tháo gỡ pháp lý tận gốc cho các dự án trên địa bàn cả nước.

“Kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo chọn Khu đô thị Aqua City (Đồng Nai) để Tổ công tác thí điểm tháo gỡ khó khăn và Novaland mong ước thời gian tháo gỡ trong 1 tháng. Đây là mấu chốt, là dự án sống còn của Novaland trong thời điểm hiện nay, nếu dự án này được tháo gỡ sẽ là đầu mối tháo gỡ toàn bộ các khó khăn của Novaland để doanh nghiệp hoàn thiện dự án, thực hiện nghĩa vụ trả nợ trái phiếu, ngân hàng…”, ông Nhơn đề xuất.

Ông cho hay Novaland đang có 25.000 tỷ đồng bị phong tỏa tại các ngân hàng thương mại, trong đó theo các điều kiện tín dụng, khoảng hơn 10.000 tỷ đồng sẽ đủ điều kiện để giải tỏa khi Novaland hoàn thiện được một số thủ tục pháp lý. Nếu trong vòng 1-2 tháng tới vấn đề này được giải quyết, doanh nghiệp sẽ có nguồn vốn để tiếp tục hoạt động bình thường.

Tương tự, GP.Invest cũng đang có hàng loạt dự án nhà ở, văn phòng, cụm công nghiệp dự kiến triển khai với nhu cầu vay tín dụng khoảng 8.000 tỷ đồng trong thời gian tới. Chủ tịch Nguyễn Quốc Hiệp kiến nghị NHNN cho phép sử dụng tài sản hình thành trong tương lai của chính dự án xin vay làm tài sản đảm bảo nếu phương án có hiệu quả mà không phải sử dụng tài sản đảm bảo độc lập khác.

Chính sách tín dụng cần có ‘dự lệnh’ trước khi ra ‘động lệnh’ để tránh những khó khăn đột ngột cho doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc GP.Invest

Đồng thời, ông đề nghị NHNN xem xét lại hệ số rủi ro khi đánh giá các khoản vay bất động sản cho từng trường hợp cụ thể, tuỳ thuộc vào tín nhiệm của từng khách hàng, từng dự án mà không đánh giá hệ số rủi ro đồng loạt 200%.

“Với bất động sản nói chung, tín dụng vẫn là ‘nguồn sữa’ chính cho các doanh nghiệp nên chúng tôi kính đề nghị về chính sách tín dụng cần có ‘dự lệnh’ trước khi ra ‘động lệnh’ để tránh những khó khăn đột ngột cho doanh nghiệp”, ông Hiệp nói thêm.

Đồng thời, lãnh đạo các doanh nghiệp đều bày tỏ mong muốn NHNN sớm có biện pháp hạ nhiệt lãi suất, cũng như Chính phủ sớm ban hành Nghị định 65 sửa đổi để khơi thông các nguồn vốn lớn của thị trường.

Doanh nghiệp cần có trách nhiệm với người dân và xã hội

Trước phát biểu của lãnh đạo các doanh nghiệp, Thủ tướng yêu cầu các đơn vị phân tích rõ nguyên nhân, bài học kinh nghiệm trong quá trình điều hành, tổ chức, thực hiện ở tất cả chủ thể liên quan.

“Trong bối cảnh thị trường hiện tại, liệu giá nhà đã được điều tiết hợp lý? Các doanh nghiệp bất động sản cùng ngân hàng nên làm gì lúc này? Các cấp chính quyền sẽ có vai trò như thế nào? Làm thế nào để bảo vệ lợi ích hợp pháp của người dân theo đúng chủ trương lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ?”, người đứng đầu Chính phủ đặt câu hỏi.

thu tuong anh 2
Thủ tướng trao đổi với lãnh đạo các doanh nghiệp tại hội nghị. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh để có thể giải quyết vấn đề của thị trường bất động sản cần có tư duy, phương pháp và cách tiếp cận đúng đắn. Ví dụ, ngân hàng không thể tập trung vào bất động sản mà phải cân đối với những ngành khác như thủy sản, dệt may…

Hay với trường hợp dự án của Novaland tại Phan Thiết, Thủ tướng nhắc lại lập trường về nền kinh tế tuần hoàn. Những vùng đất đẹp và có lợi thế phải dành cho sản xuất kinh doanh. Qua hoạt động này, người dân mới có việc làm, từ đó địa phương thu hút người đến sinh sống. Khi đó, các căn hộ được giao dịch, bất động sản có động lực phát triển và nhiều đô thị được tạo ra.

Tuy nhiên, Thủ tướng khẳng định dự án của Novaland chưa đáp ứng được điều đó. Ông thẳng thắn nói doanh nghiệp đã phát triển một loạt bất động sản thuộc phân khúc cao cấp trong khi số lượng việc làm tại địa phương chưa nhiều.

Nếu việc “giải cứu” được diễn ra, các doanh nghiệp cần phải có trách nhiệm với người dân và xã hội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính

Theo Thủ tướng, câu chuyện Novaland là vấn đề chung của toàn ngành. Các đơn vị phải nhìn nhận để sửa đổi về quy hoạch, tạo công ăn việc làm, cơ cấu lại phân khúc để người nghèo, người có thu nhập trung bình sớm có cơ hội mua nhà.

Người đứng đầu Chính phủ khẳng định chính quyền không thể buông bỏ các doanh nghiệp vì điều này sẽ kéo theo nhiều thiệt hại cho người lao động, người mua hàng. Tuy nhiên, nếu việc “giải cứu” được diễn ra, các doanh nghiệp cần phải có trách nhiệm với người dân và xã hội.

Trước đó, phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng cũng nhấn mạnh tư duy, cách tiếp cận, xử lý vấn đề trong bối cảnh hiện nay phải đảm bảo cân bằng lãi suất và lạm phát, chính sách tiền tệ và tài khóa, giữa tình hình trong nước và ngoài nước.

“Về bất động sản cũng vậy, kinh tế thị trường nên chúng ta phải tuân thủ quy luật cung – cầu và tìm điểm cân bằng giữa cung – cầu này. Quy luật cung – cầu của bất động sản hiện nay điểm cân bằng là gì? Chính là giá cả mà giá cả hiện nay đã phù hợp với điều kiện, thu nhập bình quân đầu người của người dân chưa? Phải chăng chúng ta đang lệch pha về cung – cầu nhà đất”, Thủ tướng đặt vấn đề.

Thủ tướng cho biết sau hội nghị sẽ có Nghị quyết tiếp thu ý kiến của các đại biểu, trên cơ sơ đó chỉ đạo, triển khai các giải pháp sao cho hài hòa lợi ích của đất nước, doanh nghiệp và người dân.

Novaland đề nghị chọn dự án Aqua City làm thí điểm để giải cứu

Novaland mong muốn Thủ tướng chỉ đạo chọn Aqua City tại tỉnh Đồng Nai làm dự án thí điểm để Tổ công tác của Thủ tướng cùng địa phương tháo gỡ khó khăn, thời gian tháo gỡ trong 1 tháng.

Sáng 17/2, Novaland cùng với nhiều doanh nghiệp Bất động sản đã tham dự Hội nghị trực tuyến toàn quốc để thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Bùi Thành Nhơn, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn địa ốc Nova (Novaland) kiến nghị Quốc hội và Chính phủ xem xét chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp bất động sản. Trong giai đoạn này, doanh nghiệp mong muốn được hỗ trợ về cơ chế.

Ông Bùi Thành Nhơn, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn địa ốc Nova phát biểu tại Hội nghị.
Ông Bùi Thành Nhơn, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn địa ốc Nova phát biểu tại Hội nghị.

Cụ thể, Novaland kiến nghị: Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước ban hành một quy định cho phép các ngân hàng giãn, hoãn và giữ nguyên nhóm nợ cho các dự án bất động sản từ 2-3 năm để giúp các doanh nghiệp có thời gian chờ thị trường hồi phục và hoàn thiện pháp lý dự án.

Việc trợ giúp kịp thời rất quan trọng nhằm phòng tránh 10-20% dư nợ của nền kinh tế bị chuyển sang nợ xấu.

Doanh nghiệp kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tháo gỡ pháp lý tận gốc cho các dự án của các doanh nghiệp trên cả nước. Sự ách tắc này đã kéo dài rất nhiều năm nhưng chưa được giải quyết.

Novaland mong muốn Thủ tướng chỉ đạo chọn khu đô thị vệ tinh Aqua City tại tỉnh Đồng Nai làm dự án thí điểm để Tổ công tác của Thủ tướng cùng địa phương tháo gỡ khó khăn và thời gian tháo gỡ trong 1 tháng.

Hiện tại, Novaland đang còn 25 ngàn tỷ đồng bị phong tỏa tại các ngân hàng thương mại. Trong đó, theo các điều kiện cấp tín dụng, khoảng hơn 10 ngàn tỷ đồng sẽ đủ điều kiện để giải toả khi Novaland hoàn thiện một số thủ tục pháp lý. Nếu trong vòng 1-2 tháng tới, vấn đề này được giải quyết thì Novaland sẽ có nguồn vốn để hoạt động bình thường.

Lãi suất từ cuối năm ngoái tăng khá nhanh, có khoản vay lãi suất đã tăng gần 30%. Nếu mức tăng này tiếp tục duy trì thì dự án đang ở mức lãi suất cũ sẽ thành lỗ ở mức lãi suất mới.

Do đó, doanh nghiệp đề nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cũng như các ngân hàng thương mại có biện pháp để giảm mặt bằng lãi suất huy động, qua đó nhanh chóng giảm lãi suất cho vay phục hồi thị trường.

Riêng đối với các ngân hàng thương mại, doanh nghiệp đã đồng hành cùng ngân hàng trong nhiều năm, nay doanh nghiệp gặp khó khăn do lãi suất tăng cao thì các ngân hàng thương mại cũng nên giảm biên lợi nhuận để đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp.

“Việc sửa đổi Nghị định 65 đã soạn thảo từ đầu tháng 12/2022 nhưng đến nay vẫn chưa được ban hành. Với các nội dung trong dự thảo nếu được ban hành sẽ góp phần tháo gỡ rất nhiều khó khăn cho doanh nghiệp, cũng như thị trường trái phiếu” ông Bùi Thành Nhơn nói và cho biết thêm, không chỉ doanh nghiệp bất động sản, mà các ngân hàng thương mại và người dân là các trái chủ đều mong các nội dung sửa đổi này được ban hành sớm.

Ông Nhơn đề xuất, các cơ quan truyền thông của Chính phủ có chiến lược hỗ trợ xây dựng lại niềm tin cho thị trường theo xu hướng ủng hộ những doanh nghiệp “người thật việc thật” đang tạo ra sản phẩm tốt cho xã hội, giúp thị trường phát triển theo hướng bền vững.

Việc vào cuộc mạnh mẽ của Chính phủ giúp tháo gỡ tận gốc pháp lý cho các dự án sẽ giúp giảm giá thành sản phẩm, tạo thông thoáng môi trường đầu tư thu hút nguồn vốn FDI, giúp phát triển đô thị, tăng nguồn thu ngân sách.

“Với sự hỗ trợ và tư vấn của nhiều đối tác tư vấn hàng đầu như EY- Parthenon, KPMG…, Novaland đang quyết liệt tiến hành tái cấu trúc toàn diện nhằm đưa ra những giải pháp cơ cấu tài chính phù hợp. Đồng thời nỗ lực cùng các đối tác, nhà thầu tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các dự án đang triển khai để bàn giao sản phẩm cho khách hàng… Cũng như các doanh nghiệp cùng ngành, Tập đoàn kỳ vọng Chính phủ và các cơ quan Ban ngành đẩy nhanh tiến độ giải quyết các khó khăn, vướng mắc, góp phần thúc đẩy thị trường bất động sản ngày càng phát triển lành mạnh, bền vững”, đại diện Novaland chia sẻ.

Tập Đoàn VS Group Tái Cơ Cấu, Nhà Đầu Tư Vui Mừng

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam cũng như trên toàn cầu bị ảnh hưởng với nguy cơ lạm phát và vỡ nợ, “bong bóng” ở khắp mọi nơi trên thế giới. Tập đoàn VS group đã có văn bản chính thức về kế hoạch cơ cấu tập đoàn cũng như xử lý nợ cho nhà đầu tư, cụ thể.

Lời nói đầu tiên thay mặt Ban Lãnh Đạo công ty kính chúc quý Nhà Đầu Tư nhiều sức khoẻ , nhiều niềm vui trong cuộc sống . Cám ơn quý nhà đầu tư đã đồng hành lâu dài cùng công ty trong quản thời gian vừa qua .

Kính thưa quý nhà đầu tư hiện tại công ty đang triển khai tái cấu trúc kinh doanh giai đoạn 2023-2025 cho phù hợp với thị trường . Đây là bước điều chỉnh cần thiết để tồn tại trong giai đoạn khủng hoản tài chính nặng nề hiện nay . Ban lãnh đạo công ty đã họp bàn và thống nhất kế hoạch kinh doanh trọng điểm trong năm 2023 như sau :

Thứ 1 : Giai đoạn thị trường Bất Động Sản đang đóng băng nên dự án sẽ triển khai chậm lại khâu đầu tư . Các dự án VS PHOENIX VILLA , VS DRAGON VILLA chỉ tiếp tục hoàn thiện các thủ tục pháp lý để trình phê duyệt đầu tư chính thức của UBND Tỉnh Gia Lai và Long An trong năm 2023 và tiến hành thi công trong năm 2024 khi nguồn vốn thị trường khai thông và khởi sắc .

Thứ 2 : Tập trung thanh lý các tài sản Bất Động Sản thổ cư pháp lý đầy đủ tại Long An để thu hồi khoản hơn 300 tỷ tiền mặt để thanh khoản cho các hoạt động kinh doanh của công ty và chi trả cho nhà đầu tư , đưa tỷ số thanh khoản tài chính về mức an toàn . Nếu vấn đề thanh lý tài sản khó khăn có thể đàm phán với nhà đầu tư để chuyển nhượng bất động sản cho nhà đầu tư để thay thế nghĩa vụ thanh toán . Cố gắng kéo tỷ lệ nợ nhà đầu tư trong năm 2023 giảm từ 300 tỷ VNĐ xuống dưới 50 tỷ VNĐ . Thanh lý luôn bất động sản đang đảm bảo cho khoản vay tại ngân hàng giảm tỷ lệ vay ngân hàng từ 150 tỷ VNĐ xuống dưới 20 tỷ VNĐ . Giảm tỷ lệ nợ về mức thấp nhất trong năm 2023

Thứ 3 : Tập trung kinh doanh mảng vàng bạc đá quý trang sức hiệu quả , hợp tác toàn diện với Tập Đoàn Trang Sức PRANDA Thái Lan để phân phối vàng , trang sức ,đá quý tại Việt Nam. Mục tiêu năm 2023 bán được 17.000 lượng vàng tích lũy với doanh thu 935 tỷ VNĐ và doanh thu bán trang sức 500 tỷ với lợi nhuận kỳ vọng 250 tỷ trong năm 2023 . Với mục tiêu lợi nhuận này trong năm 2023 sẽ đủ khả năng chi trả lợi tức cho nhà đầu tư và đảm bảo các hoạt động kinh doanh của toàn tổng công ty .

Thứ 4 : Các mảng kinh doanh như phần mềm VSCOM , Xây Dựng Trương Gia , Nhà Hàng Happy Day , Vận Tải Gia Khang , Cảnh Quan VS Nature , Thời Trang VSMAN cố gắng hoàn thành mục tiêu lợi nhuận 100 tỷ trong năm 2023 góp phần vào mục tiêu chung của tổng công ty .

Thứ 5 : Tiếp tục cắt giảm , bỏ những mảng kinh doanh không hiệu quả như Làm đẹp VISSA , Bán lẻ cây xanh VS GREEN , Ô TÔ THỐNG PHÁT để tiết kiệm tối ưu chi phí đầu tư . Tinh giảm bộ máy hoạt động hiệu quả hơn . Tập trung nguồn vốn để phát triển các dự án tiềm năng sinh lời tốt thu được nguồn tiền mặt ngay để đảm bảo thanh khoản liên tục .

Với các chính sách nhất quán trên thì dự kiến tới tháng 09/2023 nguồn tiền công ty sẽ ổn định , mọi thanh khoản sẽ trở lại bình thường . Giai đoạn này công ty vẫn sẽ cố gắng chi trả 1 phần lợi tức cho nhà đầu tư theo các công văn thông báo trước đó nhưng sẽ không liên tục được để đảm bảo nguồn tiền cho công ty hoạt động . Kính mong quý nhà đầu tư thông cảm chờ đợi cho công ty thêm chút thời gian để xử lý .

Kính thưa quý nhà đầu tư việc thanh toán chậm do khó khăn chung toàn thị trường tài chính sẽ gây sự khó khăn và lo lắng cho quý vị nhưng đây là sự cân nhắc và họp bàn thận trọng của Hội Đồng Quản Trị trước lúc đi đến quyết định . Hiện tại tình hình kinh tế năm 2023 còn vô cùng khó khăn , mất ổn định về những thông tin tiêu cực liên tiếp dẫn đến khó khăn chung của toàn thị trường . Các Tập Đoàn lớn có vài chục năm uy tín trên thị trường cũng không tránh khỏi nên việc công ty chúng ta bi khó khăn là điều tất yếu .

Trong thời gian qua tôi xin đại điện công ty xin trân trọng cám ơn đa số trên 95% là chia sẻ cảm thông cùng công ty trong giai đoạn khó khăn , tiếp tục đồng hành lâu dài cùng công ty cho tương lai tốt đẹp phía trước . Quý nhà đầu tư hãy cứ yên tâm bằng trách nhiệm chúng tôi cam kết sẽ hoàn trả đầy đủ gốc và lãi tới hạn trong thời gian sắp tới . Dự kiến hết năm 2023 mọi nguồn lực tài chính sẽ ổn định trở lại .

Thay mặt ban lãnh đạo Tập Đoàn, tôi gửi lời cảm ơn chân thành tới tập thể quý Nhà đầu tư đã luôn gánh vác và sát cánh cùng công ty trong thời gian vừa qua . Cá nhân tôi vô cùng tự hào khi có có cơ hội được hợp tác với quý vị. Một lần nữa, trân trọng cảm ơn tình yêu thương và sự gắn kết quý vị đã giành cho Tập Đoàn.

Trân trọng gửi lời chúc sức khỏe và thành công bình an tới tất cả mọi người!

CHỦ TỊCH TRƯƠNG ANH

Doanh nghiệp TP.HCM nói ngành nào cũng khó, cũng khát vốn

Các doanh nghiệp đang rất khát vốn và không có nguồn tiền để trả nợ, đầu tư. Do đó, Ngân hàng Nhà nước cần thực thi chính sách tiền tệ hiệu quả nhằm giải phóng nguồn lực vốn cho doanh nghiệp.

Doanh nghiệp TP.HCM nói ngành nào cũng khó, cũng khát vốn - Ảnh 1.

Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên và Phó chủ tịch UBND thành phố Võ Văn Hoan chủ trì hội nghị gặp gỡ doanh nghiệp – Ảnh: TIẾN LONG

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM Nguyễn Ngọc Hòa nêu ra thực trạng như vậy tại buổi gặp gỡ, lắng nghe các đề xuất của doanh nghiệp trên địa bàn thành phố, do Bí thư Thành ủy thành phố Nguyễn Văn Nên trực tiếp chủ trì.

Doanh nghiệp thấm khó khăn khi sử dụng hết nguồn lực dự trữ

Báo cáo tại hội nghị sáng 17-2, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cho biết kết quả khảo sát cuối năm 2022 cho thấy số lượng doanh nghiệp có doanh thu giảm chỉ còn chiếm tỉ lệ tối thiểu là 14%, so với 17% của quý trước.Trong khi đó, hầu hết doanh nghiệp xác nhận doanh thu đã cơ bản tạm ổn ở mức 64%, tăng đáng kể so với 57% của quý trước.”Mặc dù vậy, số lượng doanh nghiệp có doanh thu tăng chỉ còn chiếm 22%, so với tỉ lệ 26% của quý trước đó. Điều này cho thấy một số doanh nghiệp đang có dấu hiệu thấm khó khăn khi đã sử dụng hết nguồn lực dự trữ”, ông Hòa nói và cho biết bên cạnh những tín hiệu tích cực, cộng đồng doanh nghiệp đang đối mặt với khá nhiều khó khăn.Theo ông Hòa, hiện hầu hết doanh nghiệp đang khó tiếp cận các nguồn vốn vay của ngân hàng, với lý do “đang hết room tín dụng”, không có nguồn tiền gửi để cho vay, doanh nghiệp không có tài sản đảm bảo đáp ứng quy định để vay…Bên cạnh đó, lãi suất tiền vay hầu hết đều trên 10%/năm sẽ là khó khăn cho doanh nghiệp sử dụng đòn bẩy nợ vay.Ông Hòa kiến nghị ngân hàng cần nhận diện các khó khăn này để hỗ trợ doanh nghiệp, bằng cách mở rộng room tín dụng cho các tổ chức tài chính có tiềm lực tài chính lành mạnh, huy động các nguồn tiền gửi sẵn có chưa dùng tới của ngân sách nhà nước để cho vay, cũng như việc nới rộng các điều kiện cho vay, tỉ lệ thế chấp, cầm cố tài sản vay…Cùng với đó, Ngân hàng Nhà nước cần huy động các nguồn vốn hiện có trong xã hội đưa vào kinh doanh, nhằm hạ lãi suất vay.Thậm chí, việc khống chế tỉ lệ biên độ lãi ròng (NIM) ở mức 3% cũng là giải pháp cần thiết để các ngân hàng thương mại chia sẻ khó khăn với nền kinh tế hiện nay.Nhà nước cũng cần tiếp tục thực hiện chính sách gia hạn nợ vay một năm 2023 đối với các khoản vay trung và dài hạn. Đặc biệt, cần áp dụng chính sách ân hạn một năm thay vì gộp trả nợ ngay trong năm sau như lần hỗ trợ năm 2021, càng làm doanh nghiệp khó khăn thêm.”Chúng tôi cũng kiến nghị Ngân hàng Nhà nước công bố sớm chỉ tiêu tín dụng từ đầu năm để các ngân hàng thương mại cân đối thực hiện, tôn trọng và giữ đúng cam kết giải ngân với khách hàng để tránh đưa doanh nghiệp vào tình trạng bất ngờ”, ông Hòa nhấn mạnh.

Doanh nghiệp TP.HCM nói ngành nào cũng khó, cũng khát vốn - Ảnh 2.

Chủ tịch Hội Cơ khí – Điện TP.HCM Đỗ Phước Tống phát biểu tại hội nghị – Ảnh: TIẾN LONG

Cải cách hành chính tối đa để tạo sự thông thoáng cho doanh nghiệp

Người đứng đầu Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cũng kiến nghị TP.HCM tiếp tục tập trung siết chặt vấn đề kỷ luật, kỷ cương hành chính, cải cách thủ tục hành chính tối đa nhất có thể để tạo hành lang thông thoáng cho doanh nghiệp phát triển.Theo ông Hòa, thủ tục thực hiện dự án đầu tư xây dựng hiện nay khó khăn hơn trước do các cơ quan sợ trách nhiệm, cán bộ công chức không nhiệt tình với công việc.Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM kiến nghị thành phố quan tâm tháo gỡ kịp thời kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch cấp chủ trương đầu tư, cấp chứng nhận đầu tư, giấy phép xây dựng…Cũng tại hội nghị, ông Đỗ Phước Tống – chủ tịch Hội Cơ khí – Điện TP.HCM – cho rằng ngành cơ khí là ngành công nghiệp cơ bản nhưng tại Việt Nam lại chưa phát triển tương xứng. Nếu không có hậu thuẫn chính sách thì ngành cơ khí rất khó phát triển.Chương trình kích cầu đầu tư, nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp đổi mới thiết bị, công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường đã triển khai, nhưng thành phố vẫn chưa duyệt hỗ trợ lãi suất cho vay theo chương trình kích cầu, doanh nghiệp phải bán nhà để giải quyết vốn vay với ngân hàng.Các doanh nghiệp trong ngành cũng gặp khó về “định kiến” chất lượng sản phẩm. Một số doanh nghiệp làm tốt nhưng vẫn phải chọn cách xuất khẩu hàng sang nước ngoài rồi nhập lại để đảm bảo xuất xứ “G7″.Bà Lý Kim Chi – chủ tịch Hiệp hội Lương thực, Thực phẩm TP.HCM – cũng nhìn nhận lãi suất tăng cao đang ăn mòn lợi nhuận của các doanh nghiệp trong ngành thực phẩm, dù đây là ngành hiếm hoi vẫn duy trì được năng lực sản xuất trong những tháng đầu năm.”Với lãi suất vay trên 10% thì không thể nào ngành chế biến, lương thực thực phẩm kinh doanh có lãi. Kết hợp với giá điện, nước, chi phí đầu vào cũng đang làm cho lợi nhuận ngành thấp. Nhiều doanh nghiệp hạ tỉ suất lợi nhuận đến 50-70%”, bà Chi nêu.Khó khăn về tài chính, dòng tiền cũng đẩy doanh nghiệp thực phẩm, trong đó có những doanh nghiệp quy mô vừa “bán mình” cho quỹ đầu tư. Đây là điều đáng lo ngại vì ảnh hưởng đến chương trình xây dựng những doanh nghiệp chủ lực của thành phố.

Cần bàn để có một thị trường xăng dầu minh bạch và cạnh tranh, để tất cả cùng thắng

TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quan lý kinh tế Trung ương cho rằng, cần hướng tới cơ chế điều hành xăng dầu để ai cũng thắng, đó là tự do hoá để thị trường định giá theo quan hệ cung cầu, gắn thị trường xăng dầu trong nước với thị trường xăng dầu quốc tế.

Chưa bao giờ có thị trường xăng dầu đứt gãy như năm ngoái kể từ khi đổi mới. Do khách quan, sự bất ổn của thị trường xăng dầu thế giới hay chủ quan, như nhiều doanh nghiệp kêu ca là phương thức điều hành, thưa ông?

Chúng ta hay đổ lỗi cho khách quan, có nguyên nhân khách quan, nhưng theo tôi, chủ quan do những bất cập trong quản lý nhà nước là chủ yếu. Tôi còn nhớ, thời chiến tranh ở Kuwait, Iraq,… cách đây khoảng hai chục năm, tác động có lẽ còn lớn hơn, có lúc gia xăng dầu thế giới lên đến hơn 140 USD/thùng.

Tôi cũng đã quan sát, theo dõi cách xử lý trong các tình huống bất thường trên thị trường thế giới tác động đến thị trường xăng dầu trong nước, thì trước đây, các cơ quan thẩm quyền không xử lý tình huống như thời gian vừa qua. 

Ông có thể làm rõ hơn, xử lý tình huống vừa qua thế nào, thưa ông?

Ngày trước, không lấy kiểm tra, thanh tra xử phạt, rút giấy phép lên hàng đầu hoặc như một giải pháp. Tôi nghĩ, trong lĩnh vực này, Nhà nước và doanh nghiệp cần cùng đồng hành, chung tay giải quyết vấn đề, vì đó là vấn đề chung của xã hội, không phải chỉ của bất cứ một bên nào.

Cũng chưa bao giờ có nghị định vừa ban hành đã phải sửa ngay. Nghị định 95/2021/NĐ-CP ban hành tháng 11/2021 để sửa Nghị định 83/2022/NĐ-CP, thì nay đầu năm 2023, phải sửa lại, tức là chỉ hơn 1 năm.

Điều tôi lo lắng là Nghị định 83, Nghị định 95 và cả dự thảo mà Bộ Công thương đang lấy ý kiến có rất nhiều điều khoản mà nội dung còn mù mờ, không rõ ràng; tạo dư địa tuỳ ý và tuỳ nghi thực hiện của các cơ quan nhà nước liên quan.

Theo tờ trình của Bộ Công thương, có 12 nhóm vấn đề xin ý kiến. Trong đó đang nổi lên những quan điểm khác nhau về công thức giá và phương thức điều hành giá xăng dầu; thời gian điều hành công bố giá bán lẻ xăng dầu; quy định mức chiến khấu thối thiểu; cho phép bán lẻ lấy từ nhiều nguồn hay quyền và nghĩa vụ của thương nhân phân phối, tổng đại lý kinh doanh xăng dầu; của thương nhân đầu mối…

Trong các vấn đề trên, thì có nhóm thuộc về cơ chế giá điều hành thị trường xăng dầu, gồm công thức giá và phương thức điều hành giá xăng dầu; thời gian điều hành công bố giá bán lẻ xăng dầu; quy định mức chiến khấu tối thiểu, cho phép doanh nghiệp bán lẻ lấy từ nhiều nguồn hay Quỹ bình ổn giá.

Điểm cơ bản cốt lõi của cơ chế này là mức giá bán lẻ xăng đầu do nhà nước định. Cách tiếp cận của phương pháp điều hành này rất lạc hậu, chủ quan; sử dụng cái quá khứ (có thể không phù hợp, có thể bị bóp méo) của thị trường làm cơ sở cho hoạt động điều hành của các cơ quan nhà nước có liên quan. Giả thuyết “cái quá khứ” ngay cả khi không bị bóp méo thì cũng không thể là hợp lý cho điều hành hiện tại và tương lai của thị trường.

Thị trường xăng dầu thế giới là thị trường cạnh tranh (cao nhất trong các thị trường), minh bạch; giá cả phản ánh cân đối cung cầu gần như theo thời gian thực, và biến động liên tục. Việt Nam không can thiệp được gì vào thị trường đó.

Chúng ta đã xoá bỏ bao cấp xăng dầu và chi phí xăng dầu cuối cùng cũng sẽ phân bổ vào đầy đủ, thậm chí với chi phí cao hơn, vào nền kinh tế, vào sản xuất kinh doanh và cuộc sống của ngưười dân.

Chi phí cao hơn nghĩa là sao, thưa ông?

Chi phí cao hơn vì chi phí dự trữ lưu thông bắt buộc, chi phí cao hơn vì thị trường không cạnh tranh, chí phí cao hơn vì quỹ bình ổn giá và bộ máy điều hành…

Cuối cùng, người tiêu dùng vẫn bị thiệt, vì khi giá thế giới giảm, người tiêu dùng không được hưởng, và khi giá lên cao, người tiêu dùng vẫn phải trả giá cao, hoặc không mua được xăng dầu như mong muốn.

Sự lo lắng về chi phí xăng dầu cao gây lạm phát là hoàn toàn vô lý, vì chi phí đẩy (xăng dầu) cuối cùng cũng đi vào các hoạt động  sản xuất – kinh doanh. Cách điều hành hiện nay chỉ làm tăng thêm chi phí xã hội mà thôi.

Tóm lại, cách quản lý và đièu hành thị trường xăng dầu hiện nay đã quá lạc hậu, không hiệu lực, thiếu hiệu quả; làm tăng thêm chi phí xã hội và người tiêu dùng. Vì vậy, quan điểm của tôi là cải cách triệt để theo hướng thị trường, đúng với một thị trường xăng đầu cạnh tranh và minh bạch.

Cụ thể, cơ chế điều hành xăng dầu đúng theo hướng thị trường sẽ được vận hành thế nào, thưa ông?

Phương án đầu tiên tôi khuyến nghị là bỏ cơ chế nhà nước định gía bán lẻ xăng dầu như hiện nay, tự do hoá để thị trường định giá theo quan hệ cung cầu, gắn thị trường xăng dầu trong nước với thị trường xăng dầu quốc tế. Như thế, bỏ luôn quỹ bình ổn xăng dầu, không cần quy định mức chiết khấu tối thiều, không cần điều hành 7, 10 hay 15 ngày…

TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quan lý kinh tế Trung ương

Mỗi khi quyết định tự hoá hoá, luôn có lo ngaị về bất ổn xã hội, gây hại đến sản xuất, gia tăng giá cả, bất ổn vĩ mô, và nhiều tác động tiêu cực khác, thưa ông?

Trong hơn 30 năm qua, chúng ta đã chứng kiến nhiều lần tự do hoá giá cả, để thị trường định giá. Trước khi quyết định lo ngaị rất nhiều, nhưng thực tế diễn ra hoàn toàn khác như chúng ta đã trải qua. Quan trọng là, người dân và nhà nước đều được lợi; đầu tư và sản xuất tăng thêm, kinh tế phát triển hơn…

Tôi tin rằng, lần này nếu tự do hoá cũng sẽ mang lại kết quả như thế.

Trở lại với cơ chế điều hành xăng dầu, ngoài phương án bỏ cơ chế Nhà nước định giá bán lẻ xăng dầu, chắc sẽ chưa thể áp dụng ngay, thì tôi đề xuất phương án hai. Đó là, xác định giá tối đa, nhưng giá này không phải do cơ quan nhà nước quyết định. Có hội đồng gồm đại diện các bên có liên quan, gồm cơ quan quản lý nhà nươc, bán buôn, phân phối, bán lẻ, người tiêu dùng,  và có nhà khoa học; thống nhất về công thức hay cách thức xác định giá tối đa, giá trần.

Cần thuê một đơn vị, tổ chức độc lập xác định giá hàng ngày để số liệu thị trường thế giới là đầy đủ (quá khứ, hiện tại và dự báo tương lai); xây dựng thuật toán và sử dụng công nghệ thông minh, hoàn toàn có thể xác định dược giá này và công bố hàng ngày online. Với các phương pháp này, hoàn toàn có thể tính được giá theo thời gian thực…

Nhưng xăng dầu là mặt hàng đặc biệt và không thể đứt gãy, cần có những cơ chế quản lý để đảm bảo mục tiêu này?

Theo tôi, việc duy trì cung cấp xăng dầu liên tục, không bị đứt gãy cho người dân là trách nhiệm của Nhà nước, không phải là trách nhiệm của doanh nghiệp. Tuy nhiên, Nhà nước có thể giao trách nhiệm này cho doanh nghiệp nhà nước; không thể giao trách nhiệm này cho các doanh nghiệp khác.

Để thực hiện trách nhiệm này, Nhà nước phải có dự trữ nhà nước về xăng dầu, giống như một số mặt hàng chiến lược thiết yếu khác, như lúa gạo chẳng hạn. Không thể đẩy trách nhiệm này cho doanh nghiệp bằng cách yêu cầu họ duy trì mức dự trữ lưu thông tối thiểu hay

Trường hợp nhà nước yêu cầu doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm này, thì phải bù đắp chi phí thoả đáng hợp lý cho họ, kể cả doanh nghiệp nhà nước.

Khi chưa có dự trữ quốc gia về xăng dầu, thì hệ thống cung ứng xăng dầu cho nền kinh tế nước ta vẫn khá mong manh, dễ vở và đứt gãy, do thế giới đang ngày càng biến động khó lường, không dự đoán trước được.

Cũng phải nói thêm về điều kiện kinh doanh xăng dầu, cẩn rà soát lại, thực hiện thay đổi theo hướng phù hợp với các giải pháp cải cách như tôi đề cập ở các nhóm nói trên. Nhưng tựu trung là bỏ hoặc đơn giản hoá các điều kiện kinh doanh xăng dầu theo hướng tự do hơn về quyền kinh doanh xăng dầu, và thiết lập một thị trường xăng dầu cạnh tranh hơn.

Thực hiện các cải cách nói trên sẽ làm thay đổi vai trò, chức năng quản lý nhà nước của các bộ và cấp chính quyền địa phương.

Những cải cách, đổi mới mà tôi kiến nghị trên đây, chắc chắn không quyết định được luôn, vì cần có nhiều cấp xem xét, quyết định, nhưng tôi tin là sẽ được chấp nhận và thực hiện trong tương lai. Nhưng trước hết, chúng  ta nên thảo luận, tìm kiếm và đề xuất những cải cách cơ bản, khác biệt hơn; không nên chỉ cơi nới trong khuôn khổ tư duy và thể chế quá chật hẹp so với kinh tế thị trường nước ta hiện nay.